Volksstemmingsgebieden

1919 - 1923 Volksstemmingsgebieden en bezette landsdelen

De capitulatie en de gevolgen daarvan voor Duitsland zijn geregeld in het Verdrag van Versailles. Frankrijk heeft hierop een grote invloed gehad. Men was daar vooral de vernedering van 1871 nog niet vergeten. Waar Amerika een duurzame vrede wilde bereiken, zocht Frankrijk genoegdoening. De belangrijkste gevolgen van het Verdrag van Versailles zijn enorme herstelbetalingen van Duitsland aan de geallieerde landen (vooral aan Frankrijk) en verlies van territorium.

Naast het verlies van al haar koloniën, verloor Duitsland in het westen Eupen en Malmédy aan België en Elzas en Lotharingen aan Frankrijk. Het kunstmatig geschapen Saargebied werd volksstemmingsgebied onder Frans bestuur, het gehele Rijnland werd door Frankrijk bezet. In het noorden werd het noordelijk deel van Sleeswijk in tweeën gedeeld, waarna in zone 1 en zone 2 aparte volksstemmingen werden gehouden. Zone 1 koos voor Denemarken en zone 2 bleef bij Duitsland.

Vooral in het oosten verloor Duitsland een enorm territorium: bijna heel West-Pruissen en de gehele provincie Posen kwamen bij  Polen. Danzig werd afgescheiden en een vrije stad. Het Memelland werd onder Frans bestuur geplaatst en drie jaar later bezet en vervolgens geannexeerd door Litouwen. In Marienwerder (West-Pruissen), Allenstein (Oost-Pruissen) en Oberschlesien (Silezië) werden volksstemmingen gehouden, deze gebieden bleven uiteindelijk allemaal bij Duitsland.

Voor alle volkstemmingsgebieden zijn aparte zegels uitgegeven. Veelal waren dat  zegels (Germania’s) van het Duitse Rijk met opdruk, zoals in Allenstein, maar (daarnaast) ook speciaal ontworpen zegels, zoals voor Marienwerder, Oberschlesien, Schleswig en Saargebiet. In Danzig zijn ook eerst Germania’s met opdruk uitgegeven, evenals in Memelland. Kort daarna ging Danzig eigen zegels uitgeven. In Memelland zijn zelfs nog een tijd lang Franse zegels met opdruk gebruikt, gevolgd door Litouwse zegels met opdruk.

Allenstein
cihs0008
danzig0035
schleswig0013